7. Crkva Svetog Save Osvećenog, XII vijek

Crkva svetog Save Osvećenog jedan je od najstarijih hrišćanskih sakralnih objekata na teritoriji Starog grada Budve, locirana na istaknutom budvanskom grebenu, zapadno od Citadele uz  samu obalu mora. Unutar građevine nalazi se ktitorska ploča na kojoj je zapisano da je osnovana 1114. godine, dok se prema istorijskim izvorima smatra da je osvećena 1142. godine. Posvećena je kapadokijskom mučeniku, svetom Savi Osvećenom, nekadašnjem patronu grada, čiji je kult na Južni Jadran stigao sa Istoka posredstvom vizantijskih dostojanstvenika. Crkva je omanja jednobrodna građevina presvedena poluobličastim svodom, zidana pravilnim tesanicima u naizmjeničnim redovima bijelog i ružičastog kamena. U unutrašnjosti crkve nalaze se fragmenti freskoslikarstva, datirani u drugu polovinu XII vijeka, koji su danas sačuvani u minimalnim obrisima. Životopis odlikuju ikonografske i stilske karakteristike vizantijskog slikarstva epohe Komnina, a najvjerovatnije je djelo majstora grčkog porekla.